Komünizm
Komünizm, tüm malların ortak mülkiyeti fikrine dayanan siyasi bir terimdir. yani özel mülkiyete karşıdır. buradan hareketle komünizmde herkesin eşit olduğu, sınıfsız bir toplum yaratma amacı vardır. 20. yüzyıldan itibaren etkisini fazlasıyla gösteren komünizmin amaçları arasında devletin ortadan kalkması da vardır. daha doğru bir ifadeyle; tüm insanların eşit olması ve böylece uyum içinde yaşayabilmeleri sonucu devlete artık ihtiyaç duyulmamasını amaçlar. günümüzde Çin, Küba, Kuzey Kore, Moldova gibi ülkelerde komünizm etkilidir.
Faşizm
Faşizm ise daha çok ırkların üstünlüğü fikrine dayanan, baskıcı ve otoriter rejim anlayışını ifade eder. Faşizmde aşırı milliyetçi ve anti-demokratik fikirler yerini bulur.
En bilindik faşist yönetimler II. Dünya Savaşı döneminde İtalya’da Mussolini, Almanya’da Adolf Hitler tarafından uygulanmıştır. Ancak Mussolini faşizminde milliyetçilik fikri ön planda ve ırkçılık yok iken, Hitler faşizminde katı bir ırkçılık vardır.
Faşizmde fikirsel anlamda tek tip toplumsal yapı oluşturmak istenir. mavcut sisteme karşıt düşünceler yani muhalif düşünceler baskı yoluyla engellenir.
Karşılaştırma
Bu yazılanlardan hareketle komünizm ve faşizmi kısaca karşılaştırmak gerekirse;
komünizmde toplumsal anlamda tam bir eşitlik fikri baskınken faşizmde düşünce açısından tek tip toplum modeli oluşturmak amaçlanır. Komünizm devlete ihtiyaç duyulmadığı bir dünya oluşturmak ister. Faşizm ise her alanda devletin üstünlüğünü esas alır.
son olarak konuyu tek bir cümleyle özetlemek gerekirse; faşizmde “devlet için”, komünizmde “halk için” anlayışı esastır.